تشخيص زودهنگام آلزايمر پيش از بروز علايم
پژوهشي جديد نشان مي‌دهد كه نشانه‌هاي بيماري آلزايمر را مي‌توان زودهنگام و پيش از آشكار شدن علايم قابل‌توجه تشخيص داد.
به گزارش «تابناك» به نقل از اينديپندنت، پژوهشگران دانشگاه گلاسگو دريافته‌اند كه افراد سالم با احتمال ژنتيكي بالاتر ابتلا به زوال عقل ممكن است زودتر تغيير‌هايي در ساختار مغز خود بروز دهند و نمره آن‌ها در آزمون‌هاي شناختي مربوط به استدلال و توجه رو به كاهش بگذارد.
اما برخي از كارشناسان گفته‌اند كه يافته‌هاي اين پژوهش «بسيار ضعيف» است و براي تشخيص و درمان زودهنگام اين بيماري كفايت نمي‌كند.
آلزايمر يك اختلال زوال عصبي است كه به‌مرور وخيم‌تر مي‌شود و علت اصلي زوال عقل است.
اين بيماري چند بخش مغز را تحت تاثير قرار مي‌دهد، اما هيپوكمپوس‌ـ بخشي از لايه‌هاي دروني مغز كه مسئول پردازش حافظه و يادگيري است‌ـ از اولين قسمت‌هايي است كه تحت تاثير قرار مي‌گيرد.
دانشمندان دريافته‌اند كه زوال اوليه هيپوكمپوس با افزايش احتمال ژنتيكي ابتلا به آلزايمر ارتباط دارد.
پزشكان معمولا با بررسي سن افراد، وجود سابقه خانوادگي ابتلا به اين اختلال، سبك زندگي، و نيز ابتلاي هم‌زمان به بيماري‌هاي ديگر مانند بيماري قلبي و افسردگي درمان نشده، ميزان احتمال ابتلاي فرد به آلزايمر را ارزيابي مي‌كنند. بنا بر اعلام سازمان خدمات ملي سلامت بريتانيا، افسردگي نيز مي‌تواند يكي از علايم آلزايمر باشد.
محققان در اين پژوهش از نمره‌گذاري ريسك چندژني (PRS) براي برآورد احتمال ژنتيكي ابتلاي فرد به اين بيماري استفاده كردند.
نمره‌گذاري ريسك چندژني‌ـ كه با استفاده از داده‌هاي ژنتيكي افراد، خطر ابتلا به برخي بيماري‌ها را تجزيه و تحليل مي‌كند‌ـ در مقايسه با تصويربرداري مغزي يا آزمايش‌هاي شناختي، روشي ارزان‌تر و كم‌دردسرتر براي تشخيص بيماري‌هاي احتمالي است.
در اين پژوهش، كه بزرگ‌ترين در نوع خود است، دانشمندان نمرات را بر اساس شمار زيادي جهش ژنتيكي در ۳۲ هزار و ۷۹۰ فرد بزرگسال سالم بدون زوال عقل محاسبه كردند.
آنان دريافتند كه احتمال ژنتيكي ابتلاي افراد به آلزايمر در طول زندگي، با ميانگين تفاوت در ساختار مغز و عملكرد شناختي مرتبط است.
راچانا تنك، از نويسندگان اصلي اين پژوهش، گفت: «يافته‌هاي ما جديد است، زيرا نشان مي‌دهد كه آثار احتمال ژنتيكي ممكن است تا حدي قبل از تشخيص باليني زوال عقل آشكار شود.»
«اگرچه نمي‌توانيم قطعي بگوييم كه اين تفاوت‌ها نشانه‌هاي اوليه زوال عقل‌اند، تحقيق‌هاي بيشتر در اين زمينه اهميت دارد.»
دكتر سوزان كولهاس، مدير پژوهشي موسسه پژوهش آلزايمر بريتانيا، گفت: «اين تحقيق نتوانسته است بگويد كه آيا اين تغيير‌هاي مغزي زمينه بروز زوال عقل است يا خير.»
او معتقد است كه پژوهش‌هاي بيشتر در آينده راه‌هاي جديدي براي تشخيص علايم اوليه زوال عقل خواهد يافت.
پروفسور درك هيل، استاد علوم تصويربرداري پزشكي در يونيورسيتي كالج لندن، نيز در نگراني دكتر كولهاس شريك است. به گفته او، ابعاد اين پژوهش «چشمگير» است، اما «نتايج نشان نمي‌دهد كه مي‌توان از نمره ريسك چندژني تا حد قابل‌اعتمادي براي تشخيص و درمان افراد در معرض خطر ابتلا به آلزايمر، هنگامي كه درمان‌هاي مناسب در دسترس باشد، استفاده كرد.»
پروفسور هيل اضافه كرد: «براي اين منظور پژوهشي بسيار متفاوت لازم است.»
«لازم است وضعيت افراد را در طول زمان بررسي كنيم و ببينيم كه نمره ريسك چندژني چقدر خوب مي‌تواند ابتلاي افراد به آلزايمر و سرعت زوال را پيش‌بيني كند.»
«همچنين، لازم است نشان داده شود كه نمره ريسك چندژني بهتر از آزمايش‌هاي ديگر مانند آزمايش خون و تصويربرداري مغز كه روش‌هايي نويد‌بخش‌اند عمل مي‌كند.»
به گفته پروفسور ديويد كرتيس، استاد افتخاري در موسسه ژنتيك دانشگاه يونيورسيتي كالج لندن، اين مطالعه «ارتباط ضعيفي» بين احتمال ژنتيكي ابتلا به آلزايمر و برخي جنبه‌هاي آناتومي و عملكرد مغز گزارش مي‌دهد.
او در ادامه گفت بعضي افراد كه با ميانگين سن ۶۴ سال در اين پژوهش شركت كردند، ممكن است «تا حدي زوال عقل» داشته باشند.
به گفته پروفسور كرتيس، محققان «اقدام‌هاي دقيق» براي حذف داده‌هاي افراد مبتلا به زوال عقل انجام ندادند.
او در ادامه افزود: «اين مطالعه نشان نمي‌دهد كه اين ناهنجاري‌هاي مغزي در افرادي وجود دارد كه در آينده به بيماري آلزايمر مبتلا مي‌شوند. همچنين، نشان نمي‌دهد كه نمره ريسك ژنتيكي كاربرد باليني در پيش‌بيني احتمال ابتلاي افراد به بيماري آلزايمر داشته باشد، زيرا اين ارتباط بسيار ضعيف است و نمي‌تواند مفيد باشد.»
اين پژوهش در نشريه نوروسايكوفارماكولوژي (Neuropsychopharmocology) منتشر شده است.
منبع : تابناك
برچسب: ،
ادامه مطلب
